Hechting

Bij kinderen die veilig gehecht zijn aan hun ouder(s), is er een balans tussen het verkennen van de omgeving (exploreren) en het zoeken van de nabijheid van de ouder.De ouder biedt zowel de veilige uitvalsbasis van waaruit het kind de omgeving kan verkennen, als de veilige haven waarnaar het kind terugkeert bij spanning of angst. De ouder reageert voorspelbaar, betrouwbaar en invoelend op het gehechtheidsgedrag van het kind. Het kind vertrouwt op de beschikbaarheid van de ouder en heeft een specifieke voorkeur voor de ouder in geval van stress.

De kern is dat bij vermijdende gehechtheidsrelaties kinderen het gehechtheidsgedrag richting de ouder minimaliseren. De ouder fungeert niet als veilige haven bij wie het kind troost kan vinden. Vermijdend-gehechte kinderen hebben geleerd geen beroep meer te doen op hun ouders als ze stress ervaren, omdat de ouder afwees of anderszins niet beschikbaar bleek of als zodanig door het kind als niet beschikbaar werd ervaren, bijvoorbeeld als gevolg van vroeg-kinderlijk trauma. Het kind is vooral aan het exploreren en zoekt weinig troost of hulp bij de ouder.

De kern is dat ambivalent gehechte kinderen het gehechtheidsgedrag richting de ouder maximaliseren om de nabijheid met de ouder te bewaren. De ouder fungeert niet als veilige uitvalsbasis, waardoor het kind nauwelijks durft te exploreren. Doordat de ouder soms wel en soms niet sensitief en beschikbaar op het gehechtheidsgedrag van het kind reageert of omdat kinderen (door vroeg-kinderlijke ervaringen) niet voldoende in staat zijn om sensitieve en beschikbare reacties te ontvangen, zijn de kinderen bang dat door exploratie de ouder niet meer beschikbaar is.

Bij gedesorganiseerde gehechtheid is de gehechtheidsrelatie tussen ouder en kind verstoord. Deze kinderen zijn doorgaans opgegroeid met ouders die zowel een bron van steun als bron van angst zijn, doordat de ouder affectief verstoord opvoedgedrag laat zien of het kind mishandelt. Het kind kan zich niet aanpassen aan de onoplosbare paradox van nabijheid zoeken en afstand bewaren en laat daarom vreemd, chaotisch, bizar en gedesorganiseerd gedrag zien richting de ouder. Vanaf de leeftijd van 3 jaar kan er sprake zijn van rolomkering in de ouder-kind relatie, wat voor het kind een manier is om controle te krijgen over het gedrag van de ouder. Het affectief verstoorde gedrag van de ouder ontstaat omdat de interactie met hun kind een eigen (jeugd)trauma bij de ouder activeert.

Werkboek van Bartiméus voor iedereen die betrokken is bij de opvoeding van en zorg voor kinderen en volwassenen met een visuele en verstandelijke of verstandelijke beperking.

Voor de deelnemers van deze webinar, én overige geïnteresseerden, stellen we een gratis publicatie beschikbaar over hechting uit het boek Ontwikkelingspsychologie voor Zorg en Welzijn.

Dit boek is een uitgave Bartiméus. Bartiméus is er voor alle mensen in Nederland die slechtziend of blind zijn. Ook als ze een meervoudige beperking hebben of problemen ervaren met zien door bijvoorbeeld niet aangeboren hersenletsel.  

Het boek geeft informatie aan begeleiders die dagelijkse zorg bieden aan deze zeer kwetsbare kinderen. Aan de hand van vier cliënten van Bartiméus worden voorbeelden gegeven.

In de tekst wordt gesproken over kinderen, maar het boek is ook te gebruiken voor het opbouwen van een vertrouwensrelatie met volwassenen met een ernstig verstandelijke of een meervoudige beperking.

Het Handboek psychiatrie en licht verstandelijke beperking verschaft een overzicht van richtlijnen, instrumenten en methoden van diagnostiek en behandeling. Daarnaast gaat het boek in op veranderingen in de wetgeving en visies op zorg binnen de verschillende werkvelden, waaronder geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, verslavingszorg, (speciaal) onderwijs en forensische zorg. 

Ook onderwerpen als culturele diversiteit, risicotaxatie en patiëntenparticipatie komen aan bod.

Dit handboek vertrekt vanuit deze modellen om de clinicus concrete, state-of-the-art handvatten te bieden om het diagnostisch handelen inhoudelijk te sturen.

Dit boek is het vierde in een reeks waarmee de auteurs hulpverleners willen informeren over het diagnostische proces en over recente inzichten in de (ontwikkeling van) gedrags- en emotionele problemen die de diagnosticus nodig heeft om een kwaliteitsvol diagnostisch onderzoek uit te voeren. Dit handboek is dan ook relevant voor studenten én voor hulpverleners die een antwoord trachten te vinden op de hulpvragen van kinderen, jongeren en gezinnen.

Problemen binnen de gehechtheidsrelatie tussen ouder en kind kunnen van invloed zijn op de sociaal-emotionele ontwikkeling. Daarom is het belangrijk dat onveilige gehechtheidsrelaties binnen gezinnen worden opgemerkt en gezinnen passende ondersteuning, begeleiding of behandeling krijgen.

Deze infosheets geven weer hoe veilige en onveilige gehechtheidsrelaties tussen ouders en kinderen (2 t/m 5 jaar) worden geuit en kan professionals helpen om alert te zijn op het thema gehechtheid.

Uit eerder onderzoek blijkt dat gehechtheid een belangrijke rol speelt bij psychopathologie, maar dit is nog niet op meta-analytische wijze getoetst voor depressie. Daarom hebben we de samenhang tussen gehechtheid en depressie bij kinderen en adolescenten onderzocht door middel van een meta-analyse.

Het doel van deze publicatie is op een heldere manier kennis te verspreiden over hechtingsproblematiek en de herkenbaarheid te vergroten van signalen in de omgang die hiermee te maken kunnen hebben. Het is een hulpmiddel voor de herkenning van beschreven beelden voor zorgkundigen, begeleiders,
ouders, leerkrachten, alsook artsen en gedragswetenschappers die meer vertrouwd willen raken met dit onderwerp.

Attachment in intellectual and developmental disability: A clinician's guide to practice and research

Introductie in Mentaliseren. Bevorderende Begeleiding. Bartimeus Reeks. Handreiking voor begeleiders van mensen met een visuele en/of verstandelijke beperking die te maken hebben met problematische gehechtheid, psychiatrische stoornissen en/of gedragsproblemen.

In de ondersteuning van cliënten met een verstandelijke beperking speelt emotionele ontwikkeling tegenwoordig een centrale rol. Dat is een goede zaak, maar vraagt ook om kennis van dit onderwerp in het werkveld. Waar hebben we het eigenlijk over als we spreken over emotionele ontwikkeling? Hoe breng je de emotionele ontwikkeling betrouwbaar in kaart? En hoe sluit de begeleiding het best aan bij het ontwikkelingsniveau van een cliënt?

Stef vraagt continu mijn aandacht en is heel moeilijk te sturen: is er sprake van gehechtheidsproblematiek? Bij kinderen met een ontwikkelingsstoornis, autisme, een verstandelijke beperking of een visuele beperking is altijd extra aandacht nodig voor de gehechtheidsontwikkeling, ook binnen het onderwijs. Hoe ga je met deze kinderen om?

Reflectiemiddel Balans in Beeld (en bijbehorende handreiking) voor begeleiders van jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) is een hulpmiddel om de werkrelatie te versterken. Hoe houd ik ‘ondersteuning bieden’ en ‘verantwoordelijkheid geven’ in balans?

Met de HiSense app kun je beter inspelen op signalen. Hierdoor voelen mensen met een matige en licht verstandelijke beperking minder stress en krijgen ze meer regie over hun eigen leven. De app helpt ouders en begeleiders om hun kind of cliënt eerder te begrijpen. Daardoor kan er sneller op de behoeften ingespeeld worden en gereageerd worden op wat er aangegeven wordt. Er is zo een beter contact mogelijk.

Let op: de video gaat over de HiSense EMB app, maar de app op HiSense website heeft als doelgroep mensen met een matige en licht verstandelijke beperking.

De Serious Game 'Jij & Ik' is een van de deelprojecten van het Gewoon Bijzonder-project 'Sociale relaties bevorderen'. De onderzoekers willen een computerspel ontwikkelen dat zowel leuk als leerzaam is. Het spel richt zich op het bevorderen van het vermogen om na te denken over eigen gevoelens en gedachten én die van de ander (mentaliseren). De doelgroep van de games is mensen met een licht verstandelijke beperking.