Op naar ‘personalized care’: N-of-1 interventies voor genetische syndromen
Thema's: Begeleiding & behandeling, Gedrag & welbevinden, Effectiviteit & implementatie
Promotoren
Prof. dr. Frits Wijburg, dr. Agnies van Eeghen, dr. Erik Boot
Resultaat en opbrengst
Als start is een systematische review uitgevoerd naar rapportage en toepassing van N-of-1 studies bij patiënten met genetische syndromen. Met een expertgroep zijn naar aanleiding van de resultaten aanbevelingen opgesteld om toekomstige N-of-1 studies te faciliteren en verbeteren. Het manuscript is gepubliceerd in Neurology.
In samenwerking met cliënten, patiëntenorganisaties en experts zijn diverse N-of-1 studies ontworpen die zich momenteel elk in een ander stadium bevinden. Müller en collega's richtten zich met name op medicamenteuze behandelingen van neuropsychiatrische manifestaties van syndromen waarvoor specifieke expertise aanwezig is bij 's Heeren Loo. De volgende aandoeningen en interventies werden onderzocht in klinische trials (resultaten nog niet gepubliceerd):
- Methylfenidaat voor ADHD-klachten bij kinderen en volwassenen met Smith Magenis syndroom (SMS)
- Cannabidiol (CBD-)olie voor ernstige gedragsmanifestaties bij kinderen en volwassenen met tubereuze sclerose complex (TSC), Fragiele X syndroom (FXS) en Sanfilippo. Ook zijn er individuele poliklinische (N=1) trials uitgevoerd met verschillende interventies bij verschillende aandoeningen. Er kwamen regelmatig vragen vanuit clinici en onderzoekers van het Amsterdam UMC, Erasmus MC, Leiden UMC en Radboud UMC voor methodologisch advies en om samen trials op te zetten. Hierdoor konden de onderzoekers hun expertise delen. Zij hebben templates opgesteld voor diverse therapieën, waaronder psychofarmaca, die nu op de poliklinieken van 's Heeren Loo worden gebruikt (o.a. Noordwijk en Wekerom). Hierbij zijn er meerdere opties die aan de cliënt voorgelegd kunnen worden voor evidence-based medicine, waarbij de voorkeur van de cliënt of ouders centraal staat.
- Er is een onderzoek gedaan naar de mate waarin een genetische diagnose wordt meegenomen in de zorg bij mensen met een VB, aangezien dit vele consequenties kan hebben voor de te ontvangen zorg. Dit is gepubliceerd.
- Daarnaast blijkt de keuze van uitkomstmaten een grote uitdaging te zijn om te kunnen meten wat klinisch relevant is en wat voor cliënten van belang is om verbetering op te zien. Hiervoor hebben de onderzoekers de volgende 2 projecten uitgevoerd:
- Een syndroom-specifieke uitkomstmaat voor TSC die kwaliteit van leven meet is ontwikkeld en gevalideerd.
- Een scoping review is uitgevoerd om een overzicht te kunnen geven van de uitkomstmaten die in klinische trials wordt gebruikt bij mensen met een VB of genetisch syndroom om vervolgens tot aanbevelingen te komen welke uitkomstmaten wanneer gebruikt kunnen worden.
Financiers
- 's Heeren Loo
- Stichting TSC
Publicaties
-
Navigating the outcome maze: a scoping review of outcomes and instruments in clinical trials in genetic neurodevelopmental disorders and intellectual disabilityAuteurs: Müller, A. R., TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: Therapeutic advances in rare disease, 5, 26330040241245721The power of 1: Interventions and outcome measures for rare genetic neurodevelopmental disordersAuteurs: Müller, A. R.Bekijk deze publicatie
Verschenen in: ProefschriftCannabidiol (Epidyolex®) for severe behavioral manifestations in patients with tuberous sclerosis complex, mucopolysaccharidosis type III and fragile X syndromeAuteurs: Müller, A. R., TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: BMC psychiatry, 24(1), 23Accessibility and feasibility of experience sampling methods for mental health research with people with intellectual disabilityAuteurs: Bakkum, L., Paalman, C., Müller, TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 37(2), e13190Understanding the impact of tuberous sclerosis complex: development and validation of the TSC-PROMAuteurs: Müller, A. R., Luijten, M. A., Haverman, L., De Ranitz-Greven, W. L., Janssens, P.,Bekijk deze publicatie
BEIDE TEVEEL TEKSTMethylphenidate for attention-deficit/hyperactivity disorder in patients with Smith–Magenis syndromeAuteurs: Müller, A. R., TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: Orphanet Journal of Rare Diseases, 16(1), 1-9Systematic review of N-of-1 studies in rare genetic neurodevelopmental disorders: the power of 1Auteurs: Müller, A. R., TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: Neurology, 96(11), 529-540Methylfenidaat bij kinderen en volwassenen met het Smith Magenis syndroom en ADHD: Een serie van N-of-1 studiesAuteurs: Müller, Annelieke TEVEELBekijk deze publicatie
Verschenen in: TAVG, 38 (4), 223-225The power of 1: N-of-1 studiesAuteurs: Müller, Annelieke; Boot, Erik & Eeghen, Agnies vanBekijk deze publicatie
Verschenen in: TAVG, 38 (3), 128-131