"Een geestelijk verzorger is er voor iedereen!"

Koffie met een oortje

“Ik werk als geestelijk verzorger op het woonzorgpark Ermelo, Groot Emaus en op een aantal locaties in de regio Midden. We hebben op het park een eigen plek waar cliënten en begeleiders binnen kunnen lopen: 't Verhalenhuis. Je kan hier je verhaal doen, een spelletje spelen, wat lezen of gewoon rustig koffiedrinken. Sinds januari 2024 hebben we hier elke donderdagochtend de inloop 'koffie met een oortje'. Op dinsdagmiddag en woensdagmiddag zijn er vrijwilligers om bewoners te ontvangen. Op zondagmiddag na de middagviering ben je ook welkom.

De babbelbox

Geestelijke verzorging heeft nog een beetje een christelijk imago – een geestelijk verzorger was ook vaak een dominee - en dat willen we veranderen. Het is ook input die we vanuit de cliëntenraad hebben gekregen. We zijn er namelijk voor iedereen, ook als je niet naar de kerk gaat. We helpen met zingevings- en levensvragen, denken mee over ethische dilemma's en vragen, en we ondersteunen bewoners bij rouwverwerking. Recent is één van mijn collega's gestart met een gespreksgroep voor bewoners met een licht verstandelijke beperking. Zij hebben zelf de naam bedacht: ‘de babbelbox’. Het is belangrijk dat ook de medewerkers weten dat we er voor iedereen zijn. De oudere bewoners spreken ons nog wel aan met ‘dominee’, daar doen we ook niet moeilijk over.

De herinneringstuin

In augustus 2023 is op woonzorgpark Ermelo de herinneringstuin geopend. Een mooie, groene plek voor cliënten, verwanten en begeleiding. Een plek om te bezinnen. Waar je even kan zitten, kan nadenken. Tijdens de eerste coronagolf zijn er in de regio Ermelo een hoop mensen overleden. We merkten dat er behoefte was aan een plek om deze mensen te herinneren. We hebben op het plein bij de Oude School een wilgentenen hart laten plaatsen waar bloemen, kaartjes of een tekening kon worden achterlaten. De ideeën voor een tuin – met dank aan een legaat – waren er al langer, maar deze ervaring heeft stimulerend gewerkt.

Herinnering in een kastje

De tuin is een succes. We zien er regelmatig mensen door lopen. In de tuin staan zes herdenkkastjes. In zo’n kastje kan je foto’s plaatsen van overleden bewoners, of voorwerpen die je aan hen doen denken. Zo is er een bewoner die altijd een pijp bij zich droeg en deze pijp ligt dan in het kastje. Woningen kunnen zelf een aanvraag doen om een herinnering in een kastje te plaatsen. Als alle kastjes vol zijn en er komt een nieuwe aanvraag, wisselen we.

Kunst

Er loopt een pad door de tuin in de vorm van een acht: het oneindigheidsteken. Er staat ook een mooi kunstwerk, in de vorm van een hart, in de tuin. Er zijn mozaïekbankjes, een waterschaal en de wondertelefoon. Er hangen porseleinen vlinders aan het hekwerk rondom de tuin. Die zijn gemaakt door cliënten en staan voor nieuw leven.

Onderdeel van het netwerk van de cliënt

Het directe contact met cliënten geeft mij de meeste energie. Dat ik, samen met de bewoner, op zoek ga naar een manier om hem of haar te ondersteunen met de levensvragen. We worden vaak ingeschakeld als er vragen zijn rondom rouw en verlies. Bijvoorbeeld als een vader of moeder is overleden. Maar soms ook bij het overlijden van een kat of een hond.

Er zijn geen doelen

Ik had ooit een gesprek over rouwverwerking met een cliënt met een licht verstandelijke beperking. Hij gaf na een aantal bezoeken van mij aan: “En nu ben ik klaar met praten over mijn dode broer.” En dat is ook goed. Dan is het proces afgesloten, maar bij anderen kom ik al jaren en ben ik een onderdeel van het netwerk geworden. We bieden een luisterend oor, we praten met ze en luisteren naar ze. Er zijn geen doelen, ze hoeven niks.

Maatwerk

De vragen die we krijgen zijn heel divers. We krijgen veel vragen over rouw en rouwverwerking, maar ook daar zit nog veel verschil. Want mensen met niet aangeboren hersenletsel zitten in een heel ander rouwproces dan mensen die iemand verloren hebben. Het is altijd maatwerk om zo goed mogelijk te aan te sluiten bij de bewoner.

Eigen manier van verwerken

Ik begeleid nu iemand met wie ik per keer een tekening maak. Hij heeft een mooi schetsboek en als ik met hem praat, dan tekent hij mee. Dat is zijn manier van verwerken. Hij maakt op die manier eigenlijk een eigen boek met zijn eigen verhaal. Juist die afwisseling maakt mijn werk zo mooi.

Ook voor begeleiding

Geestelijke verzorging is belangrijk voor het klimaat op een woonzorgpark. Iedereen heeft een eigen drive, een eigen missie. In de hectiek van de dag kan je drive wel eens zoekraken. Je kan letterlijk klappen oplopen in je werk. Hoe blijf je dan staan? We hebben dus ook aandacht voor begeleiding. Want soms zit een begeleider er helemaal doorheen en dan ondersteunen we hen ook waar we kunnen.”