Monique Boelsums, equine assisted coach/ therapeut i.o, en Amende Hoogland, GZ-psycholoog bij woonzorgpark Noorderhaven van ’s Heeren Loo, geven psychotherapie met behulp van paarden. Waar zij begonnen met 1 cliënt van ’s Heeren Loo, breidt dit zich steeds meer uit. Inmiddels is de therapie ook beschikbaar voor mensen buiten ’s Heeren Loo, met of zonder beperking.
Amende: ‘’Wij zijn met deze therapie begonnen omdat er voor bepaalde cliënten behoefte was aan iets anders dan de bestaande therapieën. Er is een doelgroep die vastloopt bij therapieën waarbij je veel moet praten. Denk aan mensen met een matige verstandelijke beperking, of moeilijk verstaanbaar gedrag. Zij zijn niet in staat om zich verbaal goed te uiten. Deze therapie is anders dan andere therapieën door het non-verbale aspect, in combinatie met de buitenlucht en fysiek bezig zijn. Je werkt veel meer op gevoelsniveau in plaats van cognitief niveau. Je gaat letterlijk uit je hoofd en in je lijf.
Monique: ‘’De hulpvragen lopen uiteen: omgaan met trauma’s, meer verbinding of zelfwaardering willen, vergroten van zelfvertrouwen, grenzen stellen, weerbaarheid vergroten of omgaan met emoties. Vooral mensen die naast een verstandelijke beperking kampen met psychiatrische problematiek, hebben veel baat bij deze therapie. Tijdens het intakegesprek stellen we met elkaar de hulpvragen en bijbehorende thema’s vast. Samen met de doelen wordt dit verwerkt in een behandelplan en gaandeweg blijven we dit evalueren. Zowel met de cliënt zelf als met het netwerk van de cliënt.
Monique: ‘’Een voorbeeld hiervan is een cliënt, met een matig verstandelijke beperking, die niet in staat is om zijn lijf te reguleren. Hij staat de hele dag aan en is heel druk. Het paard helpt hem om tot rust te komen.
Voordat we naar het paard gaan, doen we ademhalingsoefeningen. Wanneer hij dan met het paard in contact gaat, stemt het paard af op wat er intern met hem gebeurt. Het paard spiegelt hierin. Andersom gebeurt dit ook. Als hij de hartslag van het paard voelt, reageert zijn hartslag hier ook op en gaat naar beneden. En als hij zijn hoofd op de rug van het paard legt, komt hij helemaal tot rust. Dat is bijzonder om mee te maken als je ziet hoe druk hij normaliter is. Het lukt hem nu nog niet om zelf tot die rust te komen. Dat is iets waar we naartoe werken. Deze cliënt is cognitief niet in staat om te reflecteren op wat er gebeurt. Hierin ga je dan over in gesprek met het netwerk.
Amende: ‘’Een ander voorbeeld is een jongedame met een licht verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek. Bij haar is het van belang om eerst in een rustmodus te komen voordat zij in contact gaat met het paard. Als zij niet in die rust zit, krijgt zij geen contact met het paard en voelt ze zich afgewezen. Zij wilde schoon schip maken met haar verleden. Dit deden wij aan de hand van het gebruik van een paal die haar verleden vertegenwoordigde. Met het paard liepen we om die paal heen en toen gebeurde er heel veel. Je krijgt meteen een reactie van het paard als er sprake is van spanning, maar ook bij ontspanning. Er komen gevoelens naar boven en het paard reageert hierop. Met zo’n cliënt kun je zelf in gesprek, over wat zij voelt op zo’n moment en hoe je hiermee om kunt gaan als dit in het dagelijks leven gebeurt.
Monique: ‘’Doordat die paarden in het nu leven kan je heel mooi ervaringsgericht aan de slag. Wanneer je nú iets voelt, krijg je daar meteen een bepaalde feedback op van het paard. En als je over 5 minuten iets anders voelt, krijg je daar feedback op. Een paard is een kuddedier en wil eigenlijk iedereen in harmonie hebben. Zij zitten op een positieve vibratie en willen graag balans en veiligheid in de kudde. In die bak zijn wij onderdeel van de kudde. Het paard zal er alles aan doen om die harmonie te krijgen. Er gebeuren dan kleine dingen, die heel veel zeggen. Het paard is op dat moment eigenlijk de therapeut. Wij doen een stapje achteruit en hebben een begeleidende rol. We zorgen ervoor dat er een veilige situatie voor zowel het paard als de cliënt is. We geven objectief terug wat we zien dat het paard doet.
Het systeem betrekken
Amende:’’Als een cliënt cognitief niet in staat is om te reflecteren, betrek je de ouders en begeleiders erbij. Je hebt het ‘team’ nodig om de cliënt te ondersteunen, zodat zij dit naast de therapie kunnen voortzetten met de cliënt. Ook de begeleiding wordt hierin meegenomen, zeker als een cliënt een klein of nauwelijks een netwerk heeft. Zij kunnen hun begeleidingsstijl hierop aanpassen. We doen het uiteindelijk samen.’’
Monique: ‘’Tot nu toe hebben wij alleen cliënten van ’s Heeren Loo behandeld, maar we willen graag uitbreiden. Ook mensen buiten ’s Heeren Loo kunnen in aanmerking komen voor deze therapie. We bereiken steeds meer behandelaren, dat is positief. Het is niet alleen geschikt voor mensen met een beperking. Iedereen kan een reden hebben.
Amende: “We zijn nu ook aan het kijken met bijvoorbeeld jeugdzorg of wij hierin meer kunnen samenwerken. Ook deze doelgroep kan hier veel baat bij hebben. De combinatie van de natuur en fysieke activiteit, maakt dat je andere systemen aanspreekt. Je bent veel intuïtiever bezig. Dat maakt het voor mij waardevol om deze therapie te geven.’’
*Meer informatie of contact opnemen over de therapie kan via deze link: https://www.sheerenloo.nl/cont...