Johan werkt als coördinerend begeleider met jongeren met een licht verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag. Met toewijding en enthousiasme zet hij zich elke dag in om cliënten een veilige en stabiele omgeving te bieden. Al zes jaar lang zet hij zich in op woonzorgpark Willem van den Bergh, onderdeel van ’s Heeren Loo in Noordwijk.
Voor Johan is dit werk niet zomaar een baan; het is zijn passie. Hij ziet hoe kleine stappen grote veranderingen kunnen betekenen voor zijn cliënten en dat geeft hem voldoening. Wat maakt zijn werk zo bijzonder? Johan vertelt openhartig over waarom hij ervoor heeft gekozen om met deze doelgroep te werken, en hoe hij door de jaren heen zijn benadering heeft aangepast en verfijnd.
De keuze voor mensenwerk
Het begon allemaal op een andere plek. Johan herinnerde zich zijn tijd op de vissersschool in Katwijk, waar hij het avontuur op zee aanging. Al snel bleek dat het werken op zee niet zijn roeping was. "Ik had er geen goed gevoel bij, vond het maar een koude bedoeling. Toen besefte ik dat ik liever met mensen wilde werken."
Door deze ervaring realiseerde Johan zich dat het werken met mensen juist de uitdaging is die hij zocht. "Elke cliënt heeft een eigen verhaal en eigen behoeften. Het is mooi om te zien hoe iemand groeit wanneer hij zich veilig en begrepen voelt. Je moet sensitief zijn en op zoek gaan naar de vraag achter de vraag. Het gedrag van mensen heeft altijd een reden, en dat is voor mij het fascinerende: het is een puzzel die je moet oplossen. En als je die puzzel eenmaal doorgrondt, zie je iemand tot bloei komen."
Leren kijken voorbij gedrag
Een belangrijke stap in Johan’s carrière was zijn kennismaking met de Triple C-methodiek, een behandelmodel voor mensen met een verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag. De drie C’s staan voor Cliënt, Coach en Competentie. Triple-C neemt in tegenstelling tot veel andere modellen niet het gedrag of de stoornis als uitgangspunt, maar de menselijke behoeften.
In het begin stond Johan er een beetje sceptisch tegenover. "Ik dacht altijd gewoon dat je gedrag moest corrigeren. Als iemand bijvoorbeeld iets kapotmaakt, moet je dat stoppen." Maar nadat Johan zichzelf verder verdiepte in deze methodiek en het ging toepassen, begon hij de effectiviteit ervan in te zien. "In het begin voelde het als weerstand, maar na het volgen van de training en gesprekken met collega’s ben ik er anders over gaan denken. Ik besefte dat achter ieder gedrag een verhaal schuilt, en dat inzicht veranderde mijn werkwijze."
Het belang van sensitiviteit en empathie
Johan vindt het heel belangrijk om in verbinding te blijven met de cliënt, zelfs als het moeilijk wordt. "Juist als iemand boos of gefrustreerd is, moet je er voor diegene zijn. Soms krijg je weinig terug, maar het is belangrijk om geduldig en empathisch te blijven. Het gaat erom dat je snapt waarom iemand zich zo gedraagt. Als je weet wat er achter het gedrag zit, kun je er beter mee omgaan."
"Vanuit Triple C leer je hoe je met verschillende gedragingen omgaat en hoe je kunt anticiperen op wat er komt. Het is niet altijd makkelijk, maar het is wel heel waardevol. Het geeft veel voldoening om te zien dat iemand vooruitgaat, zelfs als het kleine stapjes zijn."
Het ontwikkelen van een zesde zintuig
Johan beschouwt deze vaardigheden als een soort zesde zintuig, iets wat je kunt ontwikkelen door ervaring en bewustwording. "Ik heb dit misschien niet van de een op de andere dag geleerd, maar door te oefenen en me bewust te zijn van mijn eigen reacties, ben ik steeds beter geworden in mijn werk."
Wat Johan ook heeft geleerd in zijn werk, is hoe belangrijk het is om je eigen gedrag aan te passen en te reguleren. "Je bent zelf een instrument in dit werk. Hoe jij je opstelt, heeft direct invloed op de ander. Je merkt dat als een cliënt in een escalatie terechtkomt, dat het ook iets met jezelf doet. Je leert subtieler communiceren, je eigen spanning reguleren en aanvoelen wat iemand nodig heeft. Door dit soort dingen te doen, kun je invloed uitoefenen op de situatie."
Johan beschouwt deze vaardigheden als een soort zesde zintuig, iets wat je kunt ontwikkelen door ervaring en bewustwording. "Ik ben gegroeid als professional, maar ook als mens. Dit werk geeft mij elke dag nieuwe inzichten."
Ambities waarmaken: Johan’s blik op de toekomst
Johan heeft ook toekomstplannen voor zichzelf. Hij kijkt uit naar de mogelijkheid om als psychomotorisch therapeut aan de slag te gaan. "Ik heb veel geleerd tijdens mijn vierjarige studie, en ik merk dat ik deze kennis goed kan toepassen in mijn werk. Het lijkt me geweldig om daar in de toekomst verder in te groeien."
Johan vindt de onvoorspelbaarheid van zijn werk prettig. "Elke dag is anders. Dat houdt me scherp en betrokken. Je hebt een planning, maar er kan altijd iets onverwachts gebeuren. Dat maakt het werk spannend en uitdagend.
Of het nu gaat om het snel moeten reageren op een gebeurtenis of het vinden van nieuwe manieren om een cliënt te benaderen, Johan vindt het belangrijk om flexibel en creatief te blijven. Ik wil hen het vertrouwen geven dat ze er mogen zijn, precies zoals ze zijn. Als dat lukt, dan is mijn dag geslaagd."
