Niet meer durven lopen na een letsel, omdat je bang bent om te vallen. Of geen schoenen meer aan je voeten willen, omdat iedere stap pijn doet. Orthopedisch schoentechnicus Peter wil niets liever dan mensen helpen aan de juiste schoenen. “Als ik hoor dat iemand die amper nog kon lopen, nu weer anderhalf uur buiten kan wandelen, word ik zo blij. Daar doe ik het voor. Dát geeft mij plezier in mijn werk.”
Het zijn niet zomaar schoenen die Peter en zijn team maken. Over elk detail is nagedacht. “Als iemand rechtszijdig verlamd is, maak je een schoen die met de linkerhand dichtgemaakt kan worden. Voor mij is dat vanzelfsprekend. Er zijn zoveel manieren om een schoen te maken. Veel meer dan alleen de keuze voor veters, klittenband of een gespsluiting. Voor een groot aantal cliënten maken we op maat gemaakte schoenen. We maken eerst een plastic schoen en werken vanuit daar naar een echte schoen. Soms is een aanpassing aan een bestaande schoen voldoende of zelfs alleen een zooltje.”
Eigen ontwerp
Naast dat er technisch aan alle details wordt gedacht, is ook de buitenkant van de schoen belangrijk. Degene die de schoenen gaat dragen, mag zelf kiezen. “We krijgen de meest bijzondere verzoeken. In Bedum was er een keer iemand die paarse schoenen wilde met het logo van de kinderserie De Nachtwacht. Ik kende het niet, dus ik ging meteen googelen. Logo’s van voetbalclubs horen we ook vaak, zoals Ajax, Feyenoord, De Graafschap en hier bij ons de plaatselijke club. En er komt een diversiteit aan kleuren voorbij. Ik heb wel eens oranje schoenen gemaakt met een Nederlandse vlag en een leeuw erop. Ik vind het belangrijk dat iemand zijn schoenen graag draagt, dus ik ga hier best ver in mee. Bij mij is niks te gek.”
Eens in de achttien maanden mag iemand nieuwe schoenen laten aanmeten die worden vergoed door de zorgverzekering. Peter vindt dat eigenlijk te weinig. “Dat is anderhalf jaar. Dan zijn ze echt wel echt aan vervanging toe. Vaak adviseer ik cliënten hun oude schoenen nog niet weg te gooien. Als de nieuwe schoen ineens kapotgaat, waar moet je dan op lopen? Het duurt vaak even voor er een nieuw paar is gemaakt of kan worden gemaakt. Sommige ouders of mantelzorgers betalen uit eigen middelen een tweede paar. Maar dat is best duur. Er zijn ook ouders die hier niet het geld voor hebben. Daar word je dan best wel eens verdrietig van. Ik heb in het verleden een cliënt om die reden wel eens schoenen cadeau gegeven. Maar dat kan natuurlijk niet altijd.”
Revalideren na hersenletsel
Peter reist het hele land door om schoenen aan te meten. Of mensen komen bij hem langs in Ermelo, bij de orthopedisch schoenmakerij. Hij ziet veel mensen met verschillende beperkingen. “Het klinkt misschien raar, maar ik vind mensen met een hersenletsel een hele mooie doelgroep om schoenen voor te maken. Dit zijn mensen die een revalidatietraject in gaan. Dat doe je samen met een revalidatiearts en fysiotherapeut. En als schoenmaker ondersteun je hierbij.”
“Zo werd ik een paar jaar geleden betrokken bij het revalidatietraject van Anouk. Zij heeft een halfzijdige verlamming en is spastisch. Ze zit ze in een rolstoel en is heel erg bang om te vallen. Dat zijn allemaal dingen om rekening mee te houden voordat we met ons team schoenen voor haar kunnen maken. Ik herinner me nog goed dat ik haar voor het eerst ontmoette. Ze was best angstig en verdrietig. Ze had wel schoenen, maar kon hier niet mee staan. En ze kon er ook niet mee lopen. Dat is voor mij dan de uitdaging.”
Vertrouwen
“Het begint met het vertrouwen winnen van iemand. Ik neem altijd uitgebreid de tijd. Om iemand te leren kennen, om de wensen te bespreken en om de schoen aan te meten. Anouk haar voet komt bijvoorbeeld moeilijk in haar schoen vanwege spasmen. Dan bedenk ik vooraf al, hoe zorg ik ervoor dat er geen spanning op de voet komt zodat de schoen makkelijker aan gaat.”
Effect
“Als de schoenen klaar zijn, zijn mijn collega’s en ik vooral benieuwd naar het effect. Vaak is het niet eens zozeer het staan of het lopen wat iemand door de schoenen weer kan. Anouk kon door het eerste paar schoenen dat we voor haar maakten, weer de sta-op maken vanuit haar rolstoel. En ze kon zich aan het aanrecht optrekken, waardoor ze weer op haar voeten kon staan. Dat gaf haar zo’n blijdschap. Die blijdschap zie je als schoenmaker graag. Je ziet dat iemand weer vrolijk in het leven kan staan en dat bepaalde functies weer terugkomen. Alleen door die schoenen. Daar doe ik het voor. Dat vertel ik ook altijd aan de werkplaats. Zij komen niet bij cliënten over de vloer, maar we hebben dit als team samen gedaan.”
