Successen door gespecialiseerde begeleiding doofblindheid

Kennisoverdracht als afscheidscadeau

Op donderdag 15 september 2022 vulde de zaal in de Triade in Den Helder zich met collega's van Advisium, oud-collega's, familie en vele bekenden van Leendert.

Investeren in Contact

Marleen Janssen is de eerste hoogleraar gespecialiseerd in aangeboren doofblind in Nederland. Zij nam de deelnemers mee in alle wetenschappelijke onderzoeken die er rondom deze doelgroep door haar en haar collega-onderzoekers zijn gedaan en verder worden ontwikkeld. Ook nam zij de aanwezigen mee in wat onderzoek zorgprofessionals oplevert in de praktijk. Contact is namelijk de basis voor ontwikkeling waarbij continue scholing en coaching noodzakelijk is. Marleen liet zien welke impact doofblindheid kan hebben op alle aspecten van het dagelijks functioneren en hoe belangrijk het dan is om te investeren in het contact.

Contact als basis

Dat contact de basis is voor ontwikkeling werd nog eens extra toegelicht aan de hand van drie persoonlijke verhalen van cliënten die wonen op doofblindlocaties op het woonzorgpark Noorderhaven binnen 's Heeren Loo. Nadine Vlaming, Irene Paape en Leendert van Dam namen de deelnemers mee aan de hand van zowel een ervaringsoefening als de verhalen van Yvonne en Sanne.

Succesverhalen

Twee indrukwekkende succesverhalen waarbij de specialistische zorg en behandeling die geboden wordt een enorm verschil maakt in de kwaliteit van leven van de cliënten. Investeren in contact zorgde er bij Yvonne voor dat een diagnose dementie kwam te vervallen. Deze diagnose kreeg Yvonne omdat zij signalen van achteruitgang liet zien en dementie voorkomt bij mensen met het syndroom van Down. Door toch de zintuigelijke beperking vooraan te zetten, heeft Yvonne stappen in haar ontwikkeling gemaakt die niet meer niet mogelijk leken. Zo heeft Yvonne geleerd haar eigen koffie te zetten en te helpen bij aardappels schillen.

Van ongelukkig naar weer kunnen genieten

Sanne liet signalen zien waaruit werd opgemaakt dat zij zich erg ongelukkig voelde. Zij huilde dagelijks, maakte voortdurend een jammerend geluid en wreef haar kin stuk. Door de werkwijze vanuit het interventie programma Contact (ontwikkeld door M. Janssen) te hanteren en beeld voor beeld video analyse toe te passen, gingen begeleiders haar anders naar haar en haar gedrag kijken. Door het inzetten van de tast en bieden van meer nabijheid konden begeleiders beter bij Sanne aansluiten. Hierdoor transformeerde zij van een ongelukkig persoon naar een persoon die weer kon genieten van activiteiten. In contact met haar begeleiders ervaart Sanne nu invloed op haar eigen leven.

Tasten naar de tijd

Leendert nam de aanwezigen mee aan de hand van het verhaal van Gerda, een mevrouw waardoor hij zich heeft laten inspireren in het thema ‘tasten naar de tijd'. Gerda is namelijk volledig doofblind en wist feilloos wanneer de feestdagen en haar verjaardag eraan kwamen. Leendert theoriseert dat aan de grondslag van Gerda's tijdsbesef een ritme lag. Dit illustreert hij door middel van het muziekstuk ‘Der Kaffeeklatsch’ van Josef Haydn. Hij nam deelnemers mee in verschillende voorbeelden waarin tijd een rol speelt en hoe we kunnen nadenken over tijd.

Betrokkenheid

Investeren in Contact leidt dus tot ontwikkeling bij de cliënt met doofblindheid, maar in dit geval ook bij betrokken professionals die hun denken en handelen moeten aanscherpen om de juiste zorg te kunnen bieden. Of je nu doofblind, verstandelijk beperkt, hoogopgeleid of musicus bent; ‘investeren in contact biedt ontwikkelingsmogelijkheden die je van tevoren nooit had gedacht'.

Dankwoord

Leendert bedankt de mensen die deze middag mede mogelijk hebben gemaakt, waaronder zijn collega gedragswetenschapper Lise Brandsma, de gastvrouwen vanuit 's Heeren Loo en gastlocatie de Triade. En natuurlijk zijn vrouw en kinderen die nu extra kunnen genieten van het contact met Leendert.