Jos begeleidt de theatergroep ‘Net echt’, een dagbesteding voor mensen met een verstandelijke beperking in Noordwijk. Jos: “Theater is het mooiste dat er is. Ik merk dat cliënten er gelukkig van worden. Zij beleven veel plezier aan het inleven in emoties en andere personen. De ene keer ingetogen, de andere keer theatraal en uitbundig. Ik kan daar enorm van genieten.”
“Ruim 3 jaar geleden werd ik gevraagd om een theatergroep te starten. Ik had ervaring als trainingsacteur en begeleider van een eigen theatergroep buiten ’s Heeren Loo. Ik kreeg veel vrijheid, dat sprak me aan. Eerst heb ik bij andere theatergezelschappen voor mensen met een beperking gekeken. Daar leerde ik dat ik best eisen mag stellen. Zo moeten cliënten zelfstandig naar de groep kunnen komen, een tekst kunnen onthouden en kunnen omgaan met regie. Het doel van ‘Net Echt’ is cliënten kennis laten maken met theater en hen hun eigen kwaliteiten laten ontdekken en onderzoeken. En dat lukt.
Groeien in rol en zelfvertrouwen
De spelers groeien, niet alleen in hun rol, maar ook in zelfvertrouwen. Zo durft een deelneemster nu wel langs een groepje jongens te lopen door bewust goed rechtop te lopen en op haar ademhaling te letten. De oefeningen zijn een uitlaatklep, maar roepen ook emoties op. Daar sluit ik zo goed mogelijk bij aan, maar ik ben geen therapeut. Bij de één doe ik een vervolgoefening die bijvoorbeeld verdriet weer toedekt, en bel ik later de woning. Bij een ander praat ik erover.
Hard werken en veel plezier
Cliënten vinden de theatergroep belangrijk, zij komen graag. We werken hard, leren nieuwe dingen en hebben veel plezier. Verkleedkleren en improvisatie dragen daaraan bij. Er is een vast ochtendprogramma met stem- en toneeloefeningen, zoals het uitbeelden van allerlei emoties. ’s Middags staat werken aan de voorstelling ‘Café Amsterdam’ op het programma. Een stuk, losjes gebaseerd op ’t Schaep met de 5 poten, met korte scenes en liedjes. Dan daag ik de deelnemers uit om echt hun best te doen. Ook als iemand een rol of oefening in eerste instantie niet leuk vindt, dan kijken we hoe we het leuker kunnen maken.
Ik zie vooral overkomsten met zijn andere theatergroep: het gaat uiteindelijk om de persoon zelf, met zijn eigen mogelijkheden en beperkingen. De deelnemers van ‘Net Echt’ leren de teksten goed uit hun hoofd, maken weinig fouten en kunnen zich prima inleven in hun rollen. Ik vereenvoudig alleen de teksten, leg zaken goed uit en let op eventuele kwetsbaarheden.
Geëmotioneerd door de prestatie van hun kind
In mei konden we eindelijk de voorstelling ‘Café Amsterdam’ uitvoeren voor een publiek van 30 familieleden en begeleiders. Sommige cliënten hadden last van plankenkoorts. Ik vertelde hen dat dat normaal is en er best dingen fout mogen gaan, want dat gebeurt bij elke uitvoering. En dat het publiek nog nooit is weggelopen. De voorstelling werd gewaardeerd. Sommige ouders waren geëmotioneerd door de prestatie van hun kind. Dat raakte me en maakte me bewust dat we echt iets bijzonders doen.
Op mijn eigen manier contact maken
Het mooie aan werken in de gehandicaptenzorg is dat cliënten er niet om malen hoe je eruitziet of hoe je hoort te zijn. Dat geeft me veel ruimte om op mijn eigen manier contact te maken. Daarnaast vind ik het samenwerken heel fijn. Dat je steeds samen met je team en de mensen eromheen kijkt naar hoe het anders en beter kan. Zo blijf je leren.”
