Diagnostiek van psychische problemen en stoornissen
Diagnostiek van psychische problemen en stoornissen is bedoeld voor cliënten van alle leeftijden en alle niveaus en wordt ingezet om het gedrag van de cliënt beter te begrijpen. De diagnostiek is gericht op het in kaart brengen van de psychische problemen en stoornissen van een cliënt, het onderzoeken van eventuele oorzaken en adviseren over de ondersteuningsbehoefte en behandeling.
-
Indicatiecriteria:
- leeftijd: alle leeftijden;
- ontwikkelingsniveau/IQ: alle niveaus: normaal begaafd, LVB, MVB, EVB;
- problematiek: alle psychische problemen en stoornissen die al dan niet samenhangen met de verstandelijke beperking;
- hulpvraag: wat is er met mij aan de hand? Hoe kan ik dit gedrag (beter) begrijpen? Welke oorzaken en/of behoeften schuilen er achter het gedrag? En op welke wijze kunnen we het beste aansluiten bij de cliënt om psychische problemen te verminderen en/of ontwikkeling te optimaliseren?
Deze vraag kan afkomstig zijn van een cliënt, verwant of hulpverlener.
Contra-indicaties:
- gebrek aan motivatie bij en/of toestemming van cliënt(systeem);
- instabiele periode bij de cliënt, in het systeem.
Aanvullend:
- basisgegevens over het cognitieve, emotionele (en adaptieve niveau) van de cliënt dienen aanwezig te zijn, omdat er eerst gekeken moet worden of het gedrag vanuit het niveau verklaard kan worden. Niveaubepaling kan aanvullend op deze interventie worden ingezet.
- soms blijkt gedurende het diagnostisch onderzoek dat er meer expertise rondom bepaalde gebieden noodzakelijk is voor het maken van een algehele analyse. Is dit het geval dan zal in het diagnostisch proces samenwerking worden gezocht met interne of externe collega’s die daarin gerichte expertise hebben.
-
Hoofddoel:
- om tot een goede beeldvorming te komen: wat is er aan de hand, waar komt dit door en welke hulp is nodig?
Een goede beeldvorming is noodzakelijk om de zorg en/of behandeling optimaal af te kunnen stemmen op de cliënt.
Subdoelen:
- de psychische problemen en stoornissen van een cliënt zijn in kaart gebracht;
- (mogelijke) oorzaken zijn bekend;
- de ondersteuningsbehoefte en best passende begeleiding/behandeling zijn bekend.
- om tot een goede beeldvorming te komen: wat is er aan de hand, waar komt dit door en welke hulp is nodig?
-
Aard werkzaamheden
Diagnostiek bestaat uit het in kaart brengen van de psychische problemen en stoornissen van een cliënt, het onderzoeken van eventuele oorzaken en adviseren over de ondersteuningsbehoefte en behandeling.
De psychische problematiek wordt verhelderd aan de hand van drie vragen:- Wat is er aan de hand? Is er sprake van een stoornis? (onderkennende diagnostiek)
- Wat is de oorzaak van het gedrag/probleem? (verklarende diagnostiek)
- Wat voor hulp heeft de cliënt nodig? (indicerende diagnostiek)
Een diagnostiektraject bestaat uit gesprekken met de cliënt zelf en/of met mensen die de cliënt goed kennen, bv. verwanten, professionals (cliëntsysteem) en gebruik van testmateriaal door daartoe opgeleide en bevoegde professionals. Wat ingezet wordt is afhankelijk van de onderzoeksvraag. Diagnostiek resulteert in een onderzoeksverslag en een cliëntverslag. Het cliëntverslag helpt cliënten en hun verwanten om de resultaten te begrijpen.
Voor cliënten verwanten en anderen in hun omgeving zijn de uitkomsten van onderzoek vaak verhelderend. Betrokken professionals gebruiken de verheldering van de (oorzaken van) problemen uit het onderzoeksrapport voor het bepalen van de aanpak die nodig is om de cliënt en zijn systeem verder te helpen: wat is de beste begeleidingswijze/behandeling die ouders/ verwanten/ begeleiders/ leerkrachten kunnen toepassen bij de cliënt?Werkzame elementen
- aansluiten bij het niveau van de cliënt en zijn systeem;
- aandacht voor positieve kenmerken;
- transparant zijn naar de cliënt en zijn systeem;
- actief betrekken van de cliënt en het systeem (naast (in plaats van boven) de cliënt proberen te staan);
- het gebruik van geschikt en actueel testmateriaal, zo veel mogelijk door de COTAN als goed beoordeeld;
- ‘handelingsgericht’ werken: vraaggericht en gericht op de praktijk;
- afstemming en samenwerking met andere betrokken professionals.
Aanvullend voor jeugdigen:
De richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming (de Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming ontwikkelt door Het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP), de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO) en de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW)) bevatten nog meer werkzame elementen rondom het ondersteunen van jeugdigen met bijvoorbeeld Stemminsproblemen.Betrokkenheid ouders en andere personen uit het sociale netwerk
- waar nodig visuele ondersteuning bij gesprekken en onderzoeksmomenten;
- waar mogelijk gebruik van testmateriaal dat specifiek voor deze doelgroep is ontwikkeld;
- waar mogelijk gebruik van testmateriaal dat rekening houdt met de culturele achtergrond en het niveau van de beheersing van de Nederlandse taal;
- extra ondersteuning bieden om op afspraken te komen (bijvoorbeeld begeleiding bellen of een extra herinnering sturen);
- een cliëntverslag maken.
Duur, frequentie en vorm van de interventie
Het diagnostisch onderzoek bestaat uit verschillende fasen: intake, strategie, onderzoek, integratie en aanbeveling/advies.
De duur en frequentie van het diagnostisch traject is per cliënt verschillend. Soms wordt er gekozen voor procesdiagnostiek, waarbij de onderzoeker gedurende een langere periode de cliënt onderzoekt en zich meer richt op het proces. Bij lager niveau is er vaak sprake van werkhypothesen en procesdiagnostiek, waardoor periodiek herhaling nodig is. Afhankelijk van de onderzoeksvragen variërend van 2 tot 6 maanden. Frequentie: in principe eenmalig, hoewel bij (L)VB cliënten vaak op een later moment opnieuw behoefte is aan diagnostiek.Tijdsinvestering van de professional(s)
De duur van een diagnostiektraject is afhankelijk van het type vraag en wat de cliënt aankan. Gemiddeld aantal cliëntsessies is 4. Gemiddeld aantal sessies met verwanten, indien van toepassing, is 2. Daarin zijn niet de observaties, afname vragenlijsten, intakegesprek en adviesgesprek meegenomen.
Aantal minuten per sessie cliënt: 60-180 minuten.
Indien van toepassing aantal minuten per sessie verwanten: 60-120 minuten. -
Gebaseerd op / bewerking van:
Gebaseerd op de diagnostische cyclus van De Bruyn e.a. (het onderzoek zo wetenschappelijk mogelijk uitvoeren middels hypothesetoetsing) en handelingsgerichte diagnostiek van Pameijer en Laar-Bijman (cliëntvriendelijk en concreet antwoord geven op vragen en tot een passend advies komen).
- American Psychiatric Association (2014). Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen. Nederlandse vertaling van Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5e ed.). Amsterdam: Uitgeverij Boom.
- Bruyn, E.E.J. de, Ruijssenaars, A.J.J.M., Pameijer, N.K. & Aarle, E.J.M. van (2003). De diagnostische cyclus. Een praktijkleer. Leuven: Acco.
- Pameijer, N.& Laar-Bijman, E. van (2007). Handelingsgerichte diagnostiek. Een handreiking voor orthopedagogen en psychologen werkzaam in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Den Haag: LEMMA.
Effectiviteit
De Richtlijn Effectieve Interventies LVB
(De Wit e.a., 2011) beschrijft hoe bij het ontwikkelen, aanpassen en uitvoeren van interventies aangesloten kan worden bij de kenmerken van een LVB. Om geschikt en mogelijk effectief te zijn in de behandeling/ondersteuning van cliënten met een LVB moet de aanpak voldoen aan zes criteria, waaronder ‘uitgebreide diagnostiek voor start met methode’.
Wit, M. de, Moonen, X. & Douma, J. (2011). Richtlijn Effectieve Interventies LVB: Aanbevelingen voor het ontwikkelen, aanpassen en uitvoeren van gedragsveranderende interventies voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking.
Utrecht: Landelijk Kenniscentrum LVG.
Locaties
-
Polikliniek DeventerBij Poli Deventer kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Hunneperkade 88
7418 BT Deventer -
Polikliniek AurigaBehandelenBij Polikliniek Auriga in Dordrecht kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Maarten Harpertsz Trompweg 229
3317 BS Dordrecht -
Polikliniek HilversumBij Polikliniek Hilversum kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Seinstraat 22
1223 DA Hilversum -
Polikliniek NoordwijkBehandelenBij Polikliniek Noordwijk kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Wintertuinlaan 6
2201 ZS Noordwijk -
Polikliniek Nijmegen
-
Polikliniek MonsterBehandelenBij Polikliniek Monster kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Vijverweg 18
2681 JB Monster -
Polikliniek NijkerkBehandelenBij Polikliniek Nijkerk kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Van 't Hoffstraat 28
3863 AX Nijkerk -
Ambulante begeleiding bij NAH of complexe doofheid in FrieslandHulp thuis (ambulant)'s Heeren Loo De Noorderbrug in Friesland biedt ambulante begeleiding aan in je eigen omgeving en met vertrouwde mensen om je heen,Sixmastraat 66
8932 PA Leeuwarden -
Polikliniek BedumBehandelenBij Polikliniek Bedum kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Schoolstraat 10
9781 JN Bedum -
Ambulante begeleiding bij NAH of complexe doofheid in DrentheHulp thuis (ambulant)'s Heeren Loo De Noorderbrug biedt in Drenthe ambulante begeleiding aan in je eigen omgeving en met vertrouwde mensen om je heen,Delft 77
9406 GD Assen -
Polikliniek De Noorderbrug Groningen
-
Polikliniek Leiden
-
Polikliniek UrkBehandelenBij Polikliniek Urk kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Vlechttuinen 1
8322 BA Urk -
Polikliniek DrutenBehandelenBij Polikliniek Druten kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Kapellekenslaan 47
6651 TJ Druten -
Polikliniek WekeromBehandelenBij Polikliniek Wekerom kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Apeldoornseweg 60
6733 SC Wekerom -
Polikliniek HarderwijkBehandelenBij Polikliniek Harderwijk kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Westeinde 23
3844 DD Harderwijk -
Polikliniek AlmereBehandelenBij Polikliniek Almere kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Randstad 20 27
1314 BC Almere -
Polikliniek LelystadBehandelenBij Polikliniek Lelystad kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.De Meent 10
8224 BR Lelystad -
Polikliniek UtrechtBij de poliklinieken van ‘s Heeren Loo kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Middenburcht 136
3452 MT Vleuten -
Ambulante begeleiding in EemlandHulp thuis (ambulant)Vanuit Leusden ondersteunen we mensen met een beperking die zelfstandig wonen of gezinnen met een kind met een beperking bij hen thuis.Burgemeester De Beaufortweg 16
3833 AG Leusden -
Polikliniek LeeuwardenBehandelenBij Polikliniek Leeuwarden kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Jacob Catsplein 1
8913 CS Leeuwarden -
Polikliniek ZwolleBehandelenBij Polikliniek Zwolle kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Dokter Spanjaardweg 12
8025 BT Zwolle -
Polikliniek EmmeloordBehandelenBij Polikliniek Emmeloord kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Saturnusstraat 83
8303 CB Emmeloord -
Polikliniek ErmeloBehandelenBij Polikliniek Ermelo kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Nieuwekamp 1-3-5
3853 HP Ermelo -
Behandel locatie voor kinderen op het woonzorgpark Het WesterhonkWonen Jeugd BegeleidingGroepswoningen voor kinderen en jongeren tussen 14 en 18 jaar.Groenendaal 14
2681 DZ Monster -
Trainingswoning zelfstandig wonen binnen gemeente WestlandWonen Jeugd BegeleidingAan de Goudenregenstraat staat de trainingswoning voor mensen met een licht verstandelijke beperking.Goudenregenstraat 121
2681 GH Monster -
Huiselijke groepswoning gericht op zelfredzaamheid voor jongvolwassenen met een LVBWonen JeugdOp de Koningin Beatrixstraat wonen mensen met een licht verstandelijke beperking. Op nummer 9 wonen mensen met een zeer ernstige meervoudige beperking.Koningin Beatrixstraat 9
2678 EE De Lier -
Ganzenkamp 15Beschermd wonen in Ermelo voor senioren met een ernstige verstandelijke beperking.Ganzenkamp 15
3853 HA Ermelo -
Schelpendaal 3Schelpendaal 1, 3, 5 en 7 zijn woningen voor mensen met een zeer ernstige meervoudige beperking of een matige tot ernstige verstandelijke beperking.Schelpendaal 3
2681 JJ Monster -
Vijverweg 10Vijverweg 6, 8 en 10 zijn drie woningen voor mensen met een zeer ernstige verstandelijke beperking.Vijverweg 10
2681 JB Monster -
Begeleid wonen voor kinderen en jongeren op woonzorgpark Het WesterhonkWonen Jeugd BegeleidingVier groepswoningen voor kinderen en jongeren t/m 18 jaar.Groenendaal 10
2681 DZ Monster -
Groenendaal 6Op Groenendaal 2-8 wonen volwassenen met autisme en/of moeilijk verstaanbaar gedrag met 24-uurs zorg.Groenendaal 6
2681 DZ Monster -
Groenendaal 18Vier groepswoningen voor mensen met een matig tot ernstige verstandelijke beperking.Groenendaal 18
2681 DZ Monster -
Groenendaal 22Vier groepswoningen voor mensen met een matig tot ernstige verstandelijke beperking.Groenendaal 22
2681 DZ Monster -
Landweg 5Landweg 1 t/m 13 is een woongroep voor mensen met een zeer ernstige verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag.Landweg 5
2681 VZ Monster -
Landweg 3Landweg 1 t/m 13 is een woongroep voor mensen met een zeer ernstige verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag.Landweg 3
2681 VZ Monster -
Landweg 19Landweg 19, 21, 23 en 25 zijn groepswoningen met 24-uursbegeleiding voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking.Landweg 19
2681 VZ Monster -
Landweg 2Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 2
2681 VZ Monster -
Landweg 14Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 14
2681 VZ Monster -
Landweg 12Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 12
2681 VZ Monster -
Landweg 10Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 10
2681 VZ Monster -
Landweg 8Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 8
2681 VZ Monster -
Landweg 6Op Landweg 2 tot en met 14 in Monster hebben wonen mensen met een ernstige verstandelijke beperking met verschillende culturele achtergronden en leeftijden.Landweg 6
2681 VZ Monster -
Goudenregenstraat 119Goudenregenstraat 119
2681 GH Monster -
Goudenregenstraat 127Goudenregenstraat 127
2681 GH Monster -
Goudenregenstraat 125Goudenregenstraat 125
2681 GH Monster -
Trainingswoningen voor jongeren met een LVB in gemeente WestlandWonen BegeleidingBen je (jong)volwassen en heb je een licht verstandelijke beperking? Wil je graag op jezelf wonen, maar kun je (nog) niet zelfstandig wonen? Dan is wonen op de Goudenregenstraat misschien iets voor jou.Goudenregenstraat 123
2681 GH Monster -
Het Veld 34*Begeleid wonen in een groepshuis voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking.Het Veld 34
2681 JZ Monster -
Het Veld 20*Het Veld 14 en 20 zijn woningen voor mensen met een verstandelijke beperking, op het woonzorgpark Het Westerhonk. Tussen deze woningen in staan particulierenwoningen (nummers 16 en 18).Het Veld 20
2681 JZ Monster -
Het Veld 40*Begeleid wonen in een groepshuis voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking.Het Veld 40
2681 JZ Monster -
Reykjavikweg 7Geschakelde woningen voor mensen met een verstandelijke beperking.Reykjavikweg 7
2548 VA Den Haag -
Trainingswoningen voor jongvolwassenen met een LVB in het WestlandWonen Begeleiding JeugdOp de Koningin Beatrixstraat 3 en 9b wonen mensen met een licht verstandelijke beperking. Op nummer 9 wonen mensen met een zeer ernstige meervoudige beperking.Koningin Beatrixstraat 3
2678 EE De Lier -
Reykjavikweg 17Geschakelde woningen voor mensen met een verstandelijke beperking.Reykjavikweg 17
2548 VA Den Haag -
Reykjavikweg 13Geschakelde woningen voor mensen met een verstandelijke beperking.Reykjavikweg 13
2548 VA Den Haag -
Reykjavikweg 11Geschakelde woningen voor mensen met een verstandelijke beperking.Reykjavikweg 11
2548 VA Den Haag -
Koningin Beatrixstraat 13Op de Koningin Beatrixstraat wonen mensen met een lichte verstandelijke beperking. Op nummer 9 wonen mensen met een zeer ernstige meervoudige beperking.Koningin Beatrixstraat 13
2678 EE De Lier -
Koningin Beatrixstraat 11Op de Koningin Beatrixstraat wonen mensen met een lichte verstandelijke beperking. Op nummer 9 wonen mensen met een zeer ernstige meervoudige beperking.Koningin Beatrixstraat 11
2678 EE De Lier -
Van Bergenhenegouwenlaan 2a*De Van Bergenhenegouwenlaan 2a-b-c is een adres van ’s Heeren Loo, in het gebouw van Woonzorgcentrum de Terwebloem in Poeldijk van de Pieter van Foreest stichting. WIj werken hier nauw met hen samen.Van Bergenhenegouwenlaan 2
2685 GB Poeldijk -
Van Bergenhenegouwenlaan 2c*De Van Bergenhenegouwenlaan 2a-b-c is een adres van ’s Heeren Loo, in het gebouw van Woonzorgcentrum de Terwebloem in Poeldijk van de Pieter van Foreest stichting. WIj werken hier nauw met hen samen.Van Bergenhenegouwenlaan 2
2685 GB Poeldijk -
Van Bergenhenegouwenlaan 2b*De Van Bergenhenegouwenlaan 2a-b-c is een adres van ’s Heeren Loo, in het gebouw van Woonzorgcentrum de Terwebloem in Poeldijk van de Pieter van Foreest stichting. WIj werken hier nauw met hen samen.Van Bergenhenegouwenlaan 2
2685 GB Poeldijk -
Polikliniek Tiel
-
Polikliniek AlmeloBehandelenBij Polikliniek Almelo kan je terecht voor onderzoek, behandeling en begeleiding van mensen met een (licht) verstandelijke beperking.Kieftsbeeklaan 1
7607 TA Almelo -
Behandel locatie voor jongeren op het woonzorgpark Het WesterhonkWonen Jeugd BegeleidingGroepswoningen voor kinderen en jongeren tussen de 10 t/m 14 jaar.Groenendaal 16
2681 DZ Monster